Sunn Hemp – Cây Cải Tạo Đất Canh Tác Nông Nghiệp Bền Vững

Sunn hemp cây cải tạo đất tạo phân xanh, có nguồn gốc từ Ấn Độ, thường phổ biến nhất ở vùng nhiệt đới, dễ dàng tìm thấy ở Indonesia, Rhodesia, Malaysia, Đài Loan, Thái Lan và Trung Quốc. Sunhemp cây cải tạo đất, làm chất xơ libe hay thức ăn gia súc, chúng tôi đã chọn thêm sunn hemp như loài hoa “màu mỡ” giúp vùng đất từng hoang hóa nay phục hồi hiệu quả.

Ở Việt Nam, sunn hemp còn mới lạ và chưa nhiều người biết đến. Vì vậy, 3 năm trước, chúng tôi đã thử nghiệm gieo giống này tại nông trại vườn rừng Rơm Vàng, huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam. Kết quả cải tạo đất ngoài mong đợi qua các vụ, là một hướng đi đúng đắn trong canh tác nông nghiệp bền vững. hãy cùng noom tìm hiểu thêm về loài cây hữu ích này nhé.

Đặc Điểm Sinh Trưởng Của Sunn Hemp Cây Cải Tạo Đất

Theo Chuỗi nghiên cứu mở rộng tại Trường Đại học Hawaii, sunn hemp là giống cây được phổ biến nhờ sự hợp tác giữa Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ, Dịch vụ Bảo tồn Đất, Viện Nông nghiệp Nhiệt đới, Khoa Nông học và Khoa học Đất trường Đại học Hawaii.

Sunn hemp cây cải tạo đất cùng họ cây đậu hằng năm, mọc thẳng và phân nhánh. Nó là loài sinh trưởng nhanh, mạnh mẽ, đạt chiều cao trên 1,2m trong 60 ngày và có thể cao hơn 1,8m trong khoảng 90 ngày khi trồng trong điều kiện thuận lợi. Thân cây phân nhánh cách gốc 60cm và càng nhiều nhánh hơn nếu trồng thưa.

Lá sunn hemp cây cải tạo đất hình elip, dài khoảng 6,25-12,5cm, rộng khoảng 1,25-2,5cm. Những bông hoa có màu vàng tươi và thường phát triển trên các nhánh cuối. Quả sunn hemp khi nở ra có hình trụ dài khoảng 2,5-3cm và rộng 0,5-1,25cm. Hạt có màu xanh lục sẫm và dài khoảng 0,5cm. 1 kilogram có khoảng 30,000 đến 35,000 hạt với khả năng nảy mầm cao. Bạn có thể hình dung cả bông và hạt sunn hemp trông gần giống với cây lục lạc quê mình.

Hạt giống và thức ăn thô xanh từ sunn hemp không độc hại trong các phòng thí nghiệm và thử nghiệm cho ăn (Các loài khác thuộc họ Grata/aria có chứa chất độc alkaloid và có thể gây độc cho động vật). Tại các nông trại, nếu thiếu thức ăn tự nhiên cho gia súc, bạn hoàn toàn có thể cho chúng ăn sunn hemp và cần tập để quen dần với khẩu vị mới này.

Vì sunn hemp cây cải tạo đất cũng là cây nhiệt đới nên chậm phát triển hơn vào mùa đông và không được khuyến khích trồng trên độ cao 600m. Nó hợp với loại đất từ thô đến mịn, trên đất màu mỡ hay thậm chí bạc màu. Điều kiện lý tưởng là đất thoát nước tốt với độ pH từ 5-7,5.

Sunn hemp dễ tính và phát triển mạnh như một loại cỏ. Tuy nhiên, khi trồng sunn hemp, bạn không cần lo lắng về khả năng xâm lấn khó diệt trừ giống ốc bưu hay bị lây lan khó kiểm soát và khó loại bỏ như cỏ cú, cỏ mào gà… Bởi khi quả sunn hemp nứt ra, bung hạt tại chỗ, hạt giống đủ nặng để gió không cuốn đi, không nhảy rễ ra cây con như cỏ và trường hợp chim chóc ăn quả và mang hạt đi rất hiếm và số lượng không đáng kể.

Hầu hết các thử nghiệm về sunn hemp giới hạn tại Hawaii nhưng khả năng thích ứng của loài cây này rất hứa hẹn. Tại Việt Nam, noom đã trồng thành công 3 năm qua và bạn có thể tự tin trồng loài cây cải tạo đất này. Các lợi ích đặc biệt dưới đây sẽ khiến bạn phải “nhón chân” tìm hạt giống sunn hemp.

Lợi Ích Sunn Hemp Cây Cải Tạo Đất Trong Hệ Sinh Thái

Lượng Sinh Khối Khổng Lồ Từ Sunn Hemp Cây Cải Tạo Đất

Ở vùng nhiệt đới, loài cây họ đậu như sunn hemp được trồng phổ biến bởi khả năng tạo lượng lớn sinh khối trong thời gian ngắn. Một nghiên cứu được tiến hành tại Alabama trong vòng 2 năm, kết quả cho thấy lượng sinh khối trung bình mà sunn hemp tạo ra là 5,8 tấn/ha trong 9-12 tuần tính từ thời điểm trồng.

Sunn hemp cây cải tạo đất có hoa màu vàng 

Theo đó, sunn hemp thường trồng luân canh với các loại rau, cây cảnh và các loại cây khác để bổ sung nitơ và chất hữu cơ, ngăn chặn cỏ dại và giảm tuyến trùng ăn rễ. Có thể áp dụng trồng xen canh, luân canh sun hemp để giảm tình trạng cháy ngọn, đậu hoa, thối dần ở cây cà chua do tuyến trùng, hoặc với vựa đậu mè, bắp… Sản lượng chất hữu cơ lên tới 7 tấn/ha trọng lượng khô có thể được tạo ra trong vòng 60 ngày (điều kiện trồng trọt thuận lợi).

Là cây họ đậu, bộ rễ của sunhemp  cây cải tạo đất có những nốt sần chứa các vi sinh vật Rhizobia, là nhóm các vi khuẩn cố định nitơ để tạo ra đạm. Hàm lượng đạm tự nhiên này không chỉ cải tạo cấu trúc đất mà còn là “của để dành” cho những mùa vụ tiếp theo.

Ngoài ra, nghiên cứu năm 2009 và 2010 trong tạp chí Journal of Nematology chỉ ra rằng việc phủ sinh khối sunn hemp trên đất (cover cropping) giúp tăng độ phì nhiêu, màu mỡ và đa dạng dinh dưỡng trong đất, chỉ số kết cấu đất cao hơn và ít xáo trộn cộng đồng giun tròn hơn. Khi kết hợp cách này với phơi ải đất (soil solarization) giúp ngăn chặn cỏ dại và tuyến trùng Rotylenchulus reniformis, tăng cường khả năng diệt khuẩn, nấm và bổ trợ tuyến trùng sống tự do tốt hơn.

Hoa Thu Hút Thiên Địch

Hoa của sunhemp cây cải tạo đất có khả năng thu hút thiên địch rất tốt, đặc biệt là ong bầu. Các loại thiên địch lại là khắc tinh của sâu bệnh. Một vòng tuần hoàn thuận tự nhiên được tạo ra để tự động cân bằng hệ sinh thái, hạn chế tối đa việc can thiệp tay chân, tuyệt đối không can thiệp hóa học tại vườn rừng.

Với những loại tuyến trùng ký sinh, sunhemp không phải là ký chủ hoặc ký chủ nghèo nàn nên chúng được khuyến khích trồng xen canh với những loại cây dễ bị nhiễm tuyến trùng.

Tán Dày “Che” Cỏ Dại

Tốc độ sinh trưởng nhanh, tán dày đặc giúp cho sunhemp có khả năng kiểm soát cỏ dại rất tốt. Tận dụng những ưu điểm này, chúng tôi đã trồng xen kẽ bí đỏ hoặc bắp ở giữa những luống sunhemp để anh em “nương tựa” cùng phát triển.

Thức Ăn Chăn Nuôi

Hạt sunhemp cây cải tạo đất có thể dùng làm thức ăn cho gia súc, gia cầm nhờ lượng đạm thực vật dồi dào, đóng vai trò quan trọng trong chăn nuôi theo phương thức vườn rừng. Không cần chế biến nhiều, các anh nông nhân ở farm cứ vãi hạt trực tiếp cho gà, vịt, lợn hoặc bò, trong tích tắc đã sạch nhoáng. Hạt sunhemp như món ăn vặt healthy cho gia súc, gia cầm tại farm.

Đến đây, nếu đã trót yêu loài hoa nhiệt đới sunn hemp, noom bật mí ngay cách trồng chi tiết để bạn tối ưu hiệu quả cải tạo đất từ loài hoa này. Chúc vườn nhà bạn sẽ có vạt hoa vàng “giàu sang, quý quý” quanh năm!

Cách Trồng Sunn Hemp Cây Cải Tạo Đất

Hoa sunn hemp cây cải tạo đất nở rộ thu hút thiên địch 

Thu hoạch Hạt Giống Sunn Hemp Cây Cải Tạo Đất

Như đề cập ở trên, sunn hemp cây cải tạo đất thu hút nhiều thiên địch về farm nên cả quá trình canh tác loài hoa này rất nhàn, duy có một loại sâu ăn hạt giống như sâu đất màu đen đen nhưng rất ít, ong bầu kiểm soát sâu cực kỳ tốt.

Theo kinh nghiệm của chúng tôi, rủi ro khi trồng sunn hemp cực thấp. Ngoài việc trồng sau vụ lạc Đông Xuân, chúng tôi vẫn trồng sunn hemp cây cải tạo đất sau vụ mè, vào mùa mưa. Trừ trường hợp mưa to làm lép hạt, bão hay lụt, sẽ không thu được sunn hemp, chúng tôi vẫn có thức ăn cho chăn nuôi từ vựa sunn hemp giữa mùa đông. Đây cũng là một trong những cách duy trì nguồn thức ăn khép kín cho chăn nuôi tại farm noom.

Nếu trồng sunn hemp cây cải tạo đất cung cấp đạm cho đất, lá và thân để làm phân xanh, không nên để cây phát triển vượt quá thời kỳ nở rộ. Bạn nên thu hoạch trong khoảng 2-3 tháng, lúc này, hàm lượng nitơ sẽ cao và phân hủy nhanh chóng. Điều này rất quan trọng khi muốn bổ sung một lượng lớn nitơ ngay lập tức cho các vụ mùa tiếp theo.

Sunn hemp có thể thu hoạch sớm nhất là 30-45 ngày sau khi trồng mà vẫn đóng góp nitơ và chất hữu cơ, mặc dù ở mức độ thấp. Nông dân có thể tận dụng điều này để giữ đất sản xuất cây hoa màu.

Tặng Giống Sunn Hemp Cây Cải Tạo Đất

Cây sunn hemp cây cải tạo đất chỉ có một thân ngoi lên. Bạn có thể áp dụng lấy hạt như cây mè bằng cách cắt thân, trải phơi khô và đập cho rơi hạt. Ngoài ra, có thể cắt bông và lấy hạt, phần thân còn lại sẽ được dọn sạch bằng máy cắt. Rễ sunn hemp cây cải tạo đất vẫn được giữ lại trong đất để duy trì và tập trung chất dinh dưỡng cho đất.

Chúng tôi tự trữ hạt giống đang tặng hạt giống cây cải tạo đất sunhemp. Bạn có thể cùng chúng tôi chủ động nguồn hạt giống nội bộ nhằm gieo luân phiên các vụ để nuôi đất nhiều năm qua. Loài hoa này thực sự đã giúp các farm noom cải tạo đất cùng hệ sinh thái hiệu quả trong những năm đầu dựng farm cho đến nay. Hy vọng với chút kiến thức từ đội kỹ sư nhà noom, bạn có thể hiểu hơn về loại cây nuôi đất tuyệt vời này.

Nguồn tham khảo:

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3593259/

https://core.ac.uk/